4 قانون ساختن عادت خوب + راه های ترک عادت بد

چرا ساختن عادت خوب؟! تقریبا می‌توان گفت تمام کارهای روزانه ما نوعی عادت محسوب می‌شوند. به طور کلی عادت‌ها،روز ما را می‌سازند. همین که صبح زود چشم‌هایمان را باز نکرده، دستمان را این‌طرف و آن طرف می‌بریم تا گوشی موبایل‌مان را پیدا کنیم، بعد همانطور چشم بسته رمز آن را باز می‌کنیم و سراغ برنامه‌های چت و ارتباطی‌مان می‌رویم، خود نوعی عادت روزانه محسوب می‌شود، هر چند اشتباه. قدرت عادت در زندگی روزمره آنقدر زیاد است که ذهن گنجایش و ظرفیت درک آن را ندارد.

بنابراین در این مطلب یاد می‌گیریم که چگونه تغییر کنیم و ساخت عادت خوب را شروع کنیم.عادت‌های روزانه که روزمرگی ما را تشکیل می‌دهند از قدرت و اهمیت بسیار زیادی در زندگی برخوردار هستند. خوب و بد و کیفیت عادت‌های ما در زندگی، خوب و بد و کیفیت زندگی ما را مشخص می‌کند. به همین دلیل عادت‌های روزانه مورد توجه بسیاری از پژوهشگران و افراد موفق جهان قرار گرفته‌اند. اگر شما از قدرت عادت‌ها در زندگی روزمره بی اطلاع هستید، با ما تا انتهای مقاله قدرت عادت در زندگی روزمره همراه شوید.

در این مقاله قرار است به سئوالات زیر پاسخ دهیم: 

• قدرت عادت در زندگی روزمره چیست؟
• عادت چیست؟
• انواع عادت کدام است؟
• ساخت عادت از دیدگاه دارن هاردی چیست؟
• چگونه عادت‌های خوب بسازیم؟
• چگونه عادت‌های بد را ترک کنیم؟

عادت چیست؟

ویلیام جیمز، روانشناس بزرگ آمریکایی و پدر روانشناسی آمریکا در رابطه با عادت این جمله را عنوان می‌کند که« آن بخش از زندگی ما که ظاهر مشخصی دارد، مجموعه‌ای از عادت است. عادت یک کار تکراری است که هر فرد بدون فکر قبلی و ناخودآگاه آن را انجام می‌دهد. هر چند در ابتدا کاری کاملا خودآگاه و ارادی است، اما پس از گذشت زمان دیگر از کنترل خودآگاه خارج و کاملا غیرارادی و ناخودآگاه می‌شود.

مثلا در ابتدا این خود ما هستیم که انتخاب می‌کنیم سیگار بکشیم یا نه؟ اما پس از مدتی بعلت تشابهی که گیرنده‌های استیل کولین با نیکوتین دارند، نیکوتین موجود در سیگار جایگزین استیل کولین می‌شود و از آن مدت به بعد ناخودآگاه بدون دخالت خودآگاه بدن را وادار به استفاده از سیگار می‌کند و عمل سیگار کشیدن به شکل یک عادت در ما بروز می‌کند.

انواع عادت

همانگونه که هر چیزی دو جنبه خوب و بد دارد، عادت‌ها هم به همین شکل هستند و به دو دسته عادت‌های خوب و عادت‌های بد تقسیم می‌شوند. عادت‌های خوب به عادت‌هایی گفته می‌شود که در طول زمان باعث بهبود عملکرد و بهبود فردی ما می‌گردند.

عادت‌های بد عادت‌هایی هستند که همچون  کرمی ریز که به آن بها داده نمی‌شود، درون فرد را ذره ذره میخورند به نحوی که پس از مدتی هیچ ثری از انسان باقی نماند و روز به روز به زوال خود نزدیک‌تر می‌شود. عادت‌هایی نظیر سحرخیزی، مسواک زدن، کتاب خوانی، ورزش و …که در طول زمان منجر به رشد و شکوفایی فرد می‌گردند، عادت‌هایی خوب محسوب می‌شوند.

عادت‌هایی نظیر غر زدن، استفاده بیش از اندازه از گوشی موبایل و برنامه‌های چت و ارتباط جمعی، پرخوری، تنبلی، اعتیاد، سیگار کشیدن و…. که در طول زمان منجر به زوال فرد می‌شود، عادت‌هایی بد محسوب می‌شوند.

ساخت عادت از دیدگاه دارن هاردی

متأسفانه ما از نحوه چگونگی ایجاد عادت بی‌اطلاع هستیم و همین امر سبب می‌شود که ناخودآگاه عادت‌های بد و منفی را همچون یک آهنربا برباییم و از عادت‌های خوب، دوری جوییم. دارن هاردی یکی از افرادی است که به ساخت عادت‌های خوب توجه بسیار زیادی نشان داده است و موفقیت خود را مدیون توجه و اهتمام به ساخت عادت‌های خوب و ترک عادت‌های بد و منفی می‌داند.

کتاب اثر مرکب دارن هاردی یکی از کتاب‌های پر فروش در حوزه موفقیت در سراسر جهان است که به زبان‌های مختلفی ترجمه شده است. دارن هاردی در این کتاب عنوان می‌کند برای اینکه عادت‌های مثبت و خوب در خودمان بسازیم باید به اصل پیوستگی در عین آهستگی توجه داشته باشیم.

یکی از اصول موفقیت پیوستگی است. باید تمام تلاش خودمان را به کار بگیریم که اگر مثلا می‌خواهیم عادت کتابخوانی را در خود ایجاد کنیم، هر روز شده یک صفحه کتاب بخوانیم ولی آن را به هیچ عنوان کنار نگذاریم. اینکه یک روز یک کتاب ۲۰۰ صفحه‌ای را به اتمام برسانیم اما به‌گونه‌ای خسته شویم که تا یک ماه سراغ هیچ کتابی نرویم، حتی از کتاب نخواندن هم بدتر است.

اینکه روزانه یک صفحه از یک کتاب را بخوانید در پایان یک ماه می‌شود، ۳۰ صفحه از کتاب و در پایان یک سال می‌شود ۳۶۵ صفحه. این برای فردی که هیچگاه مطالعه‌ای نداشته بسیار عالی است یعنی در پایان سال حدودا دو کتاب ۲۰۰ صفحه‌ای را مطالعه کرده است و همین کفایت می‌کند و از اصلا کتاب نخواندن بهتر است. اثرات عادات خوب،در دراز مدت قابل مشاهده هستند.

تا رسیدن به اثر مرکب، صبور باش

در کتاب اثر مرکب یاد گرفتیم، یک سنت که هر روز دو برابر می‌شود را به جای یک میلیون دلار در ماه انتخاب کنیم. اما آیا در انجام کارهای دیگر، همچنان یک سنت را انتخاب می‌کنیم؟ تک تک مهارت‌هایی که یاد می‌گیریم، کتاب‌هایی که می‌خوانیم، دوره‌هایی که شرکت می‌کنیم، تلاش هوشمندانه‌ای که انجام می‌دهیم و… اثر مرکب هستند.

سیستم عملکرد مغزی ما نمی‌تواند قدرت اثر مرکب را درک کند. بخاطر همین است که گاهی اوقات جا می‌زنیم و دست از تلاش می‌کشیم. یادم می‌آید زمانی که کار تدریس و سخنرانی را شروع کردم، ماه‌های اول فقط دو میلیون تومان درآمد داشتم و در بعضی ماه‌های سال، هیچ درآمدی نداشتم. بارها می‌خواستم جا بزنم اما با اراده بیشتر ادامه دادم. الان که دارم این مطلب را می‌نویسم، بدون این که تلاشی کنم روزانه ده‌ها نفر دوره‌های مختلفی را از سایت بهارمن خریداری می‌کنند.

یادتان باشد که در ابتدای هر کاری به اندازه تلاش‌تان، نتیجه نمی‌گیرید و در انتها به اندازه تلاشی که نمی‌کنید،‌ پاداش می‌گیرید. در اثر مرکب؛ کارهایی که هر روز به صورت دائم انجام می‌دهید، ارزشمندتر از کارهایی هست که هرزگاهی انجام می‌دهید، موفقیت تکرار لجوجانه کارهای ساده هست.

چگونه عادت‌های خوب بسازیم؟؟

1.‌ قانون 20 ثانیه:

بیست ثانیه در دسترس‌تر کردن و راحت و ساده کردن کاری که می‌خواهیم برای‌مان عادت شود. یعنی اگر می‌خواهیم عادت کتاب‌خوانی را در خود ایجاد کنیم، کتاب مورد نظر را روی میز قرار دهیم. این کار سبب می‌شود از تنبلی و اهمال کاری توسط ما جلوگیری شود.

برای مطالعه مقاله اهمال کاری و تنبلی،کلیک کنید.

2. قانون پنج ثانیه:

این قانون را اولین بار خانوم مل رابینز عنوان کرد و به این منظور است که برای انجام هر کاری کمتر از پنج ثانیه زمان برای اقدام فرصت دارید. اگر تصمیم دارید کتاب بخوانید باید کمتر از پنج ثانیه اقدام به مطالعه آن کنید.

3. تشویق و در نظر گرفتن جایزه:

سعی کنید در ابتدای ایجاد عادت برای خود یک پاداش در نظر بگیرید تا انگیزه بیشتری برای انجام آن پیدا کنید.

برای مشاهده مقاله افزایش انگیزه، کلیک کنید.

4. ترکیب کاری که دوست داریم با کاری که تمایلی به انجام آن نداریم:

سعی کنید کارهایی که تمایلی به انجام آنها ندارید را با کارهای دلخواهتان ترکیب کنید. مثلا اگر مطالعه و کتاب‌خوانی برای‌تان کاری کسل‌آور است، آن را در محیطی که به آن علاقه دارید انجام دهید یا همراه مطالعه، موسیقی مورد علاقه خود را گوش دهید و یا کارهایی از این قبیل.

-روتین‌های اشتباه زندگی

روتین‌های اشتباه زندگی رو سعی کنید کم کم ترک کنید. فکر نکنید که همه این روتین‌ها رو میتونید اجرا کنید، اصلا اینطور نیست. من یک لیست درست کردم از روتین‌هایی که میخوام بسازم، آیا میتونم همه رو اجرا کنم؟ نه

سعی می‌کنم هر بار یکی از اونها رو انتخاب کنم و عادت اون رو بسازم و تغییری در زندگیم ایجاد کنم. یک وقت انتظار غلط از خودم نداشته باشم که من قلان آموزش رو دیدم یا فلان وبینار رو شرکت کردم و باید الان خیلی تغییر کنم، اصلا اینطور نیست. کم کم  زندگیمون رو بهتر کنیم، روزی یک تغییر کوچیک هم بکنیم تا سال آینده چند برابر الانمون بهتریم.

الان شما فکر نکنید که روتین‌های خوبی رو یاد گرفتم و از فردا برم همه این کارها رو انجام بدم. یک هفته انجام میدی و از هفته دوم یادت میره و مغزت میگه ولش کن اون حرف‌ها چرت بود و من میخوام به سبک قبلی برگردم. روتین‌ها باید یکی یکی ساخته بشوند و روتین‌های بد باید کم کم ترک بشوند.

چگونه عادت‌های بد را ترک کنیم؟

متأسفانه از آنجایی که عادات بد لذت بیشتری در فرد ایجاد می‌کنند. و سبب ترشح هورمون لذت، دوپامین، در مغز می‌شوند؛ زودتر به عنوان یک عادت در فرد ایجاد می‌شوند و ترک آنها نیز سخت‌تر است. اما می‌شود تا حدودی از ایجاد آن جلوگیری و موجب ترک آنها شد.

1.‌ قانون 20 ثانیه:

20 ثانیه سخت‌تر کردن کار. مثلا اگر می‌خواهید سیگار را ترک کنید سعی کنید آن را در کشوی میزتان قرار دهید و کشو را قفل کنید یا فندک‌تان را در نقطه‌ای دور از دسترس خود قرار دهید. یا اگر می‌خواهید مدت زمان کمتری در اینستاگرام بگذرانید، برای ورود به آن یک رمز سخت بگذارید یا کارهایی از این قبیل.

2. در نظر گرفتن تنبیه و جریمه:

سعی کنید در ازای انجام عادت بد خود یک جریمه نقدی یا غیر نقدی سنگین برای خود در نظر بگیرید که به شما اجازه انجام آن کار را ندهد، البته در وهله اول باید نسبت به خود متعهد باشید و در ازای انجام دادن آن حتما خود را جریمه کنید.

سعی کنید عادت‌های خوب خود را تقویت کنید و به آنها بهای بیشتری دهید. عادت‌های بدتان را ترک کنید و پس از گذشت مدت زمانی ن چندان زیاد، شاهد معجزه‌ای شگرف در خودتان خواهید بود. سعی کنید برای ایجاد انگیزه در خودتان یکی از دوستان یا آشنایان خود را که همانند شما عادات بد دارد و قصد ترک آن را دارد، انتخاب کرده و پس از ارسال این مقاله برای او، او را با خود همراه کنید.

حرف پایانی مطلب 4 قانون ساختن عادت خوب

هر کاری را که تبدیل به عادت کنیم، بدون فکر کردن و مثل آب خوردن آن را انجام می‌دهیم. به طوری که انرژی بسیار کمی از ما گرفته شود. اگر شما بتوانید عادت‌های خوب را جایگزین عادت‌های بد خود کنید، اثر دومینویی شکل می‌گیرد و به سرعت زندگی شما شکوفا می‌شود. امیدوارم با نکاتی که یاد گرفتیم زودتر بتوانیم ساختن عادت خوب را شروع کنیم. موفق باشید.

برای آشنایی بیشتر با مراحل و اصول تغییر موفق، مقاله «چگونه تغییر کنیم؟» منبع بسیار خوبی است.