6 راهکار عالی برای ازبین بردن وسواس مطالعاتی

وسواس مطالعاتی

شما هم هنگام مطالعه فکر می‌کنید قسمت یا مطلبی را کاملا یاد نگرفته‌اید؟؟ فکر می‌کنید مجددا باید آن مطلب را بخوانید تا یاد بگیرید؟؟ یا مثلا امروز 20 صفحه از یک کتاب علمی را مطالعه می‌کنید و فردا زمانی که می‌خواهید ادامه کتاب را مطالعه کنید، احساس می‌کنید که مطالب قبلی را از یاد برده‌اید و احتیاج دارید که دوباره آن صفحات را بخوانید؟؟ یکی از دلایلی که باعث می‌شود ما یک کتاب را ماه‌ها یا هفته‌ها نتوانیم تمام کنیم، دقیقا همین است؛ وسواس مطالعاتی یا بهتر بگویم وسواس در زمان مطالعه. برای حل مشکل وسواس مطالعاتی، با ما همراه باشید.

در این مقاله قرار است به سئوالات زیر پاسخ دهیم:

• وسواس چیست؟
• چرخه وسواس چیست؟
• چرا به وسواس مطالعاتی دچار شده‌ایم؟
• راهکارهایی برای از بین بردن وسواس مطالعاتی؟

وسواس چیست؟

زمانی که افکار، احساسات و تصاویر ناخوشایندی که نمی‌خواهیم به آن‌ها فکر کنیم در ذهن ما بارها و بارها تکرار می‌شوند، دچار وسواس شده‌ایم. برخی اوقات این افکار ما را وادار به کارهایی می‌کنند که اصلاً دوست نداریم به سمتشان برویم و برخی اوقات هم صرفاً باعث ناراحتی ذهنی ما می‌شوند.

روانشناس‌ها وسواس را به دو نوع فکری و عملی تقسیم کرده‌اند. وسواس تمیز بودن و شست و شوی مرتب همه‌چیز یک مثال قابل‌درک برای وسواس‌های عملی است. وسواس در مطالعه را هم می‌توان در دسته وسواس‌های فکری تعریف کرد. زمانی که دچار وسواس مطالعاتی برای درس خواندن می‌شویم بر روی یک پاراگراف توقف می‌کنیم تا مطمئن شویم آن را به‌خوبی یاد گرفته‌ایم.

حتی زمانی که می‌خواهیم از پاراگراف رد شویم، از خودمان می‌پرسیم آیا واقعاً درس را فهمیدیم؟ وقتی فرآیند خواندن مجدد یک جمله یا پاراگراف، بارها و بارها و در درس‌های مختلف تکرار شود، ما با وسواس مطالعاتی مواجه هستیم. وسواسی که می‌تواند آسیب‌های جدی به درس خواندن دانش آموزان و همچنین ساعت مطالعاتی ما و از دست دادن علاقه مان نسبت به مطالعه شود.

چرخه وسواس چیست؟

هرچند که ابتلا به اختلال وسواس نشانه‌ها و عوامل متفاوتی در افراد دارد اما بیشتر افراد دچار چرخه زیر می‌شوند:

• وسواس: ذهن شما غرق در یک فکر، ترس و یا نگرانی وسواسی می‌شود، مانند اینکه این صفحه را به خوبی یاد نگرفته‌اید.
• نگرانی: وسواس مرحله قبل باعث برانگیختن احساس اضطراب و پریشانی می‌شود.
• اجبار: شما از الگویی اجباری برای کاهش اضطراب و پریشانی خود استفاده می‌کنید، مانند خواندن مجدد مطالب.
• آسودگی موقتی: رفتار اجباری باعث تسکین موقت از اضطراب شده، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی‌گردند و باعث شروع چرخه می‌شوند.

چرا به وسواس مطالعاتی دچار شده‌ایم؟

اگر بخواهیم اختلال وسواس مطالعاتی را در خودمان بهبود دهیم و آن را از خودمان دور کنیم، ابتدا باید بدانیم دلایلی که این اختلال را در ما به وجود آورده چیست. پس با ما تا انتهای مقاله وسواس مطالعاتی همراه شوید.

مطالعه نادرست کتاب، باعث ایجاد وسواس فکری در مطالعه می‌شود:

متأسفانه تنها چیزی که به آن اهمیت داده نمی‌شود، نحوه مطالعه صحیح است. با یادگیری شیوه‌های مطالعه صحیح، تا حد زیادی می‌توان از وسواس مطالعاتی جلوگیری کرد و یا آن را بهبود داد.

کندخوانی و کلمه خوانی:

بسیاری از ما این تصور اشتباه را داریم که کلمه به کلمه خواندن مطالب، در یادگیری هر چه بهتر آن به ما کمک می‌کند. در حالیکه فقط زمانبر است و سبب می‌شود ساعت مطالعاتی ما افزایش یابد.

توجه به جزئیات متن:

به جای توجه به جزئیات متن، باید روی مفهوم کلی متن هدف‌گذاری کنید.

کمبود زمان وسواس و استرس در مطالعه را افزایش می‌دهد.

برای مشاهده مقاله مدیریت زمان، کلیک کنید.

راهکارهایی برای از بین بردن وسواس مطالعاتی:

1.‌ از ساده به سخت:

مثل این می‌ماند به کسی که تمام عمرش را به خوردن و خوابیدن گذرانده است بگویید به یک باره قله اورست را فتح کند. مطمئنا هنوز چند متری را نرفته تمام جان و بدنش درد می‌گیرد و این خاطره تلخ نتوانستن، در ذهنش باقی مانده و امکان ندارد دیگر بخواهد حتی از یک تپه دو سه متری بالا برود. پس اول از مطالعه کتاب‌های ساده و با حجم کم شروع کنید تا شیرینی دانستن و تمام کردن کتاب، در زیر دندانتان مزه کند و این باعث می‌شود، برای هر چه سریعتر تمام کردن کتاب، وسواس را کنار بگذارید.

2. برنامه‌ریزی حجمی_زمانی:

یکی از بهترین راهکارها برای از بین بردن وسواس مطالعاتی، برنامه‌ریزی حجمی_زمانی است. یعنی برای خودتان مشخص کنید مثلا در زمان بیست دقیقه ۱۰صفحه از کتاب را بخوانید. این به شما کمک می‌کند تا برای اتمام تمام آن صفحات، در زمانی که دارید وسواس‌تان را کنترل کنید و برای هر صفحه زیاد وقت نگذارید.

3. نقشه ذهنی به‌جای خلاصه نویسی:

به‌جای اینکه تمام مطالب را یادداشت کنید و خلاصه نویسی‌های طولانی انجام دهید که هیچگاه به آنها مراجعه نخواهید کرد، بهتر است از نقشه‌های ذهنی استفاده کنید و طبق بازه‌های مرور 2 به توان n آنها را مرور نمایید.

برای آشنایی بیشتر با نقشه ذهنی میتوانید مقاله mind map را مطالعه کنید.

4. کمال گرایی را کنار بگذارید:

هیچ‌کس با یک بار خواندن یک کتاب، نسبت به آن تسلط صد در صدی پیدا نمی‌کند. پس فکر نکنید با اولین مطالعه کتاب، باید آن را کامل یاد بگیرید. هر کاری تمرین و تکرار و مرورهای منسجم می‌طلبد.

5. تقویت تمرکز:

گاهی در واقع به دلیل نداشتن تمرکز در هنگام مطالعه، وسواس‌مان چند برابر می‌ شود. مثلا دو پاراگراف اول صفحه را می‌خوانیم، یک موضوعی یا مثلا تلفن همراه متن سبب می‌شود چند دقیقه تمرکزمان بهم بخورد. بعد مجددا همان دو پاراگراف اول را می‌خوانیم که دوباره همان موضوع تکرار می‌شود‌‌. پس سعی کنید تمرکز خود را بهبود بخشید تا از وسواس‌تان بکاهد.

6. مواردی که هنوز مسلط نیستید، به زبان خودتان یادداشت کنید:

طبیعی است که زمانی ما مفهوم یک موضوع را به خوبی متوجه نباشیم، دچار اضطراب می‌شویم و این اضطراب می‌تواند موجب وسواس شود. به همین دلیل برای کنترل وسواس در مطالعه، از پیشنهادهای ما این است که مطالب کتاب را با زبان خودتان و آن‌گونه که احساس می‌کنید بهتر می‌توانید متوجه شوید، یادداشت نمایید. این کار موجب می‌شود علاوه بر یادگیری مطالب کتاب، ترس و واهمه عدم یادگیری مطالب را نداشته باشید.

شما برای کنترل وسواس‌تان چه کارهایی انجام می‌دهید؟ راهکارهایتان را برای ما بنویسید.نظرات و پیشنهادات‌تان را برای ما کامنت کنید.