چگونه خستگی ذهنی را از بین ببریم؟

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که صفحه اول کتاب را به پایان نرسانده، خمیازه کشیده باشید و چشمانتان خواب را طلب کرده باشد. حتی گاهی روانشناسان به افرادی که اختلال خواب دارند، پیشنهاد می‌کنند؛ قبل از خواب، چند صفحه کتاب مطالعه کنند تا زودتر بخوابند. علت چیست؟ گاهی خستگی ذهنی و ناآرامی ذهن سبب می‌شود بیش از حد معینی نتوانیم مطالعه کنیم. در این مقاله راهکارهایی برای از بین بردن خستگی ذهنی ارائه کردیم، با ما همراه باشید.

دلایل خستگی ذهنی

1.‌ خواب ناکافی:

گاهی بیش از حد توان بدن کار کردن، بیش از اندازه بیدار ماندن و خواب کم سبب خستگی ذهنی می‌شود. باید بین کار و استراحت خود تعادل برقرار کنیم.

2. ندانستن شیوه صحیح استراحت:

گاهی اوقات به مقدار زیادی کار یا مطالعه می‌کنیم که ذهن را بشدت خسته می‌کند. در این زمان به یک استراحت اساسی نیاز داریم که مجددا ذهن را باز کند. اما استراحت صحیح را بلد نیستیم. تا نام استراحت را می‌شنویم گوشی موبایل یا کنترل تلویزیون را بر میداریم، غافل از آنکه خود گوشی، تلویزیون و کامپیوتر عامل اصلی خستگی ذهنی و مشوش بودن ذهن است. به هنگام استراحت باید بدانیم که تحرک بهتر از بی‌تحرکی است.

3. تغذیه نامناسب:

یکی از عوامل مهم در خستگی ذهنی، تغذیه و رژیم نامناسب است. متأسفانه امروزه استفاده بیش از حد فست فود و تنقلات ناسالم سبب شده دچار خستگی ذهنی شویم. برای تقویت ذهن و اینکه کمتر دچار خستگی ذهنی شویم و با ذهن بازاری فعالیت‌هایمان را انجام دهیم موادغذایی زیر را در رژیم‌تان جای دهید:

• صبحانه: مخلوط شیر کم چرب گاو + عسل طبیعی، مقوی، بدون شکر + آویشن
• میان وعده: شیر کم چرب گاو + موز رسیده و شیرین که سبب تقویت حافظه هم می‌شود و بازدهی و انرژی لازم را برای چند ساعت کار مفید فراهم می‌کند.
• بعد از ناهار: جویدن کندر خوراکی مرغوب + عسل گون طبیعی
• شب قبل از خواب: مخلوط آب سیب شیرین + عسل + آویشن
• استفاده از مغزها بجای تنقلات ناسالم: مغز گردو، بادام، بادام زمینی، پسته، فندق و…
• خوردن روزانه 5 عدد خرما با کره بادام زمینی یا ارده، یا استفاده از شیره خرما

راهکارهایی برای از بین بردن خستگی ذهنی هنگام مطالعه:

1.‌ تنوع مطالعاتی:

گاهی علاقه به یک موضوع یا شغل افراد سبب تحقیق، پژوهش و مطالعه در همان زمینه می‌شود. در صورتی که یکنواختی مطالعاتی پس از مدتی ذهن را به شدت خسته و کلافه می‌کند، به گونه‌ای که پس از گذشت مدت زمان ن چندان طولانی شما را از مطالعه و یادگیری باز می‌دارد. حتی اگر مطالعه هم داشته باشید به علت خستگی بالای ذهن، یا به سختی مطالب را فرا می‌گیرید یا اصلا آن را نمی‌فهمید. پس اگر به زمینه روانشناسی علاقه‌مند هستید سعی کنید در کنار آن کتاب‌ شعر، تاریخ، رمان و یا … را هم مطالعه کنید.

2. محیط مطالعه:

بسیاری از افراد دقیقا همان‌جایی که می‌خوابند، غذا هم می‌خورند، مطالعه هم می‌کنند که این اشتباه ترین کار ممکن است. ن‌تنها تمرکز شما را می‌گیرد و سبب حواس‌پرتی می‌شود بلکه خستگی را به جانتان تزریق می‌کند. پس سعی کنید اتاق خواب و مطالعه‌تان جدای هم باشد.

برای مشاهده مقاله افزایش تمرکز، اینجا کلیک کنید.

3. دمای مناسب اتاق مطالعه:

شده با سرد شدن یا گرم‌شدن بیش از حد حس خواب‌آلودگی بیشتری به شما دست دهد. مثلا بگویید صبح سرد زمستان است مگر می‌شود از پتو و رخت‌خواب گرم و نرممان دل کند؟ یا گرمای بیش از اندازه همین حس را به شما منتقل کند؟ دمای مناسب و متعادل برای اتاق مطالعه باید 24 الی 25 درجه سانتیگراد باشد.

4. نشستن صحیح پشت میز مطالعه:

متأسفانه بسیاری از افراد عادت کرده‌اند پشت میز لم بدهند یا به حالت دمر قرار بگیرند، بعضی دیگر هم عادت کرده‌اند که کلا به صورت خوابیده یا درازکش مطالعه کنند که این روش ن‌تنها تمرکز را می‌گیرد بلکه ناخودآگاه سبب خستگی و خواب‌آلودگی فرد می‌شود.

5. مطالعه فعال:

بسیاری از افراد عادت کرده‌اند که کتاب را مقابل صورتشان بگیرند و مطالعه کنند. ن قلمی، ن خودکاری و ن حتی برگه‌ای. گاها درس‌های حل کردنی را تمرین نمی‌کنند. نکته برداری یا خلاصه‌نویسی نمی‌کنند و این عدم فعالیت سبب خستگی ذهنی و خستگی جسمی به هنگام مطالعه می‌شود.

6. تغییر مکان مطالعه برای زمان کوتاه:

بسیاری از افراد از صبح که بیدار می‌شوند پشت میز خود قرار می‌گیرند و بی آنکه از جای خود برخیزند کمی بدن خود را حرکت دهند، به دست خود استراحت دهند مطالعه می‌کنند. شاید این مسئله در زمان کوتاه مشکلی نداشته باشد اما در درازمدت سبب خستگی ذهنی و جسمی و کاهش بهره‌وری فرد می‌شود. پس بهتر است هر یک ساعت یکبار از جای خود برخیزید، کمی حرکت کششی انجام دهید، استراحت کنید و سپس ادامه دهید.

7. ورزش:

ورزش یکی از فعالیت‌هایی است که علاوه بر رفع خستگی ذهنی و جسمی، نشاط و شادابی را به فرد هدیه می‌دهد. البته در نظر داشته باشید منظور از ورزش دوی ۴۰۰ متر با مانع، وزنه‌برداری یا دمبل زدن آن هم به مدت زمان زیاد نیست. ورزش در حد انجام حرکات کششی و نهایتا به مدت یک ربع سبب نشاط و شادابی شما می‌شود وگرن بیش از این مقدار شما را خسته‌تر می‌کند. بخصوص اگر عادت به ورزش نداشته باشید.

برای مشاهده مقاله رفع خواب‌آلودگی هنگام مطالعه، اینجا کلیک کنید.

 امیدواریم با انجام این تکنیک‌ها نهایت استفاده از زمان را ببرید و بتوانید مطالعه هدفمند و موثری داشته باشید.

نویسنده: الهه اسماعیل زاده