اهمیت عزت نفس در زندگی

امروز یک بیمار مبتلا به ALS داشتیم. البته باید بگویم بخاطر شرایط دشواری که داشت من به همراه عده‌ای از همکارانم به ملاقاتش رفتیم. قبل از اینکه بیماری زمینگیرش کرده باشد، آدم‌های اطرافش آن را زمینگیر کرده بودند. قبل از اینکه حس از دست و پایش برود، همه و همه گفته بودند دیگر نمی‌تواند به شرایط قبل از ای ال اس برگردد. شاید با خود می‌گویید ال ای اس با اهمیت عزت نفس در زندگی چه ارتباطی دارد.

در واقع باید بگویم منصوره امروز ما را «ای ال اس» زمینگیر نکرده بود؛ ناامیدی، ترس و عزت نفس پایین، ناتوانی را در جانش و در ذهن و باورش پرورش داده بود. اهمیت عزت نفس در زندگی انسانها آنقدر زیاد است که با هیچ موضوعی قابل قیاس نیست. امروز آنقدر تحت تاثیر این موضوع قرار گرفتم که به خانه نرسیده، شروع به نوشتن مقاله اهمیت عزت نفس در زندگی افراد کردم، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. در گام اول پادکست پایین را از امیرحسین حامدی گوش کنید.

در این مقاله قرار است به پرسش‌های زیر پاسخ دهیم:

• عزت نفس چیست؟
• اهمیت عزت نفس در زندگی چیست؟
• از چه راهکارهایی برای افزایش عزت نفس کمک بگیریم؟

عزت نفس چیست؟

عزت نفس در واقع احساس ما نسبت به خودمان است. هنگامی که عزت نفس بالایی داریم، درباره خودمان، زندگی‌مان، توانمندی‌ها و مهارت‌هایمان احساس مثبتی داریم و قادریم با تمام فراز و نشیب‌های زندگی به آسانی دست و پنجه نرم کنیم.

عزت نفس به معنی حس خوب و ارزشمندی نسبت به خود داشتن است. اینکه تا چه اندازه به خودمان اهمیت می‌دهیم نیز به عزت نفس مربوط است. عزت نفس مهم‌ترین موضوعی است که در به موفقیت رسیدن افراد موثر است.  یک سئوال شما چند درصد عزت نفس دارید؟ آیا خودتان برای خودتان اهمیت دارد؟

اما هنگامی که عزت نفس پایینی داریم خودمان، زندگی، توانایی و مهارت‌هایمان را به شکل منفی‌تر و انتقادی‌تری می‌بینیم و حتی نسبت به چالش‌هایی که زندگی در مقابل‌مان قرار می‌دهد احساس توانمندی کمتری می‌کنیم. به نظر شما اگر منصوره امروز ما از عزت نفس بالایی برخوردار بود، اینچنین ناتوان و زمینگیر می‌شد و به ناامیدی مطلق می‌رسید؟

اهمیت عزت نفس در زندگی چیست؟

دید مثبت به زندگی و به خود داشتن لازمه رسیدن به موفقیت است. فردی که از عزت نفس بالایی برخوردار است؛ خودش را شایسته و مستحق رسیدن به موفقیت می‌داند. برای رسیدن به موفقیت، هدف و برنامه مشخص می‌کند و برای شناختن و کشف رسالت زندگی خود تلاش می‌کند. خودش را ارزشمند می‌داند و به اندازه لیاقتی که برای خود در نظر گرفته تلاش و کوشش می‌کند.

فردی که عزت نفس بالایی دارد، خودش را مستحق آرامش و آسایش می‌داند و برای رسیدن به این آرامش تلاش می‌کند. می‌توانیم بگوییم که عزت نفس نوعی انگیزه حرکت یا نوعی نیرو محرکه برای تلاش و کوشش و عملگرایی است.

فردی که عزت نفس بالایی دارد با ناملایمات زندگی، با نداشتن‌ها، محدودیت‌ها، بیماری‌ها و تمام مشکلات می‌جنگند تا به آنچه که خودش را مستحق می‌داند برسد. فردی که از عزت نفس برخوردار است منتظر کمک دیگران نمی‌ماند، منتظر این نمی‌ماند که کسی دستش را بگیرد و به جایی که میخواهد برساند، خودش دستش را به زانویش می‌زند و برای خواسته‌اش تلاش می‌کند.

از چه راهکارهایی برای افزایش عزت نفس کمک بگیریم؟

درست است که خیلی از موارد به ژنتیک افراد برمی‌گردد و نمی‌توان آن را تغییر داد، اما بسیاری از مسائل وجود دارد که اکتسابی هستند و انسان می‌تواند آن‌ها را به دست آورد. می‌توانیم با استفاده از راهکارهای زیر تا حدودی عزت نفس را در زندگی‌مان و در وجودمان افزایش دهیم.

راهکار اول: تمرین مداوم

شاید این موضوع که افراد سمینارها و وبینارهای متفاوتی را با بهترین افراد جهان بگذرانند، یا بهترین کتابهای اصول عزت نفس را مطالعه کنند یا از بهترین و مطرح‌ترین روانشناسان و بهبودگرایان فردی کمک بگیرند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد اما باید بگویم که همه اینها زمانی به سرانجام می‌رسند که عملگرایی لازم در شما وجود داشته باشد و تمرین مداوم انجام دهید.

یک فرد را در نظر بگیرید که علاقه زیادی به فراگیری نواختن یک ساز مثلا گیتار دارد؛ هر چند که تئوری نواختن را یاد بگیرد، با بهترین اساتید کلاس برود و یا … تا زمانی که اقدام به نواختن نکند انگار هیچ چیزی یاد نگرفته و در واقع این یادگیری هیچ فایده‌ای برای او ندارد. پس اولین گام عزت نفس را می‌توان عملگرایی دانست.

راهکار دوم : کنار گذاشتن مقایسه خود با دیگران

مهمترین نکته‌ای که در اینجا وجود دارد و می‌توانیم از آن بعنوان راهکار افزایش عزت نفس بگوییم؛ مقایسه نکردن خود با دیگران است. باید مقایسه را کنار بگذاریم. در یک سمینار شرکت می‌کنیم که یک سخنران فوق‌العاده دارد. خیلی خوب است که از او تعریف کنیم این حسن بسیار پسندیده‌ای است اما تا زمانی ارزشمند است که ارزشمندی خودمان را زیر سئوال نبریم و نگوییم که چه قدر بهتر از من است. باید جایگاه خود را بشناسیم، او در جایگاه خودش خوب است و من در جایگاهی که دارم خوب هستم.

راهکار سوم : افزایش خودآگاهی

• چه اندازه خودم را می‌شناسم؟
• چه قدر به ضعف‌های خودم آگاهم؟
• چه قدر نقاط قوت خودم را می‌شناسم و به آن توجه می‌کنم؟
• روزانه چند بار احساس مثبتی را به خودم منتقل می‌کنم؟

یک امر طبیعی است که انسان‌ها نکات منفی و ضعف‌های خود را از دیگران پنهان کنند اما در واقع باید بگویم جرم محسوب می‌شود اگر کسی خوبی‌ها و نقاط مثبت خود را نادیده بگیرد. ما باید خودمان را همانگونه که هستیم بپذیریم و برای بهتر شدنمان تلاش کنیم. خیلی اوقات انسان‌ها نسبت به ضعف‌ها و نقاط مثبت خودآگاهی ندارند. باید نسبت به خودمان، نقاط ضعف و قدرتمان خودآگاه شویم. خودآگاهی بزرگترین قدم رو به عزت نفس بالاست.

برای داشتن یک عزت نفس نسبی همین سه راهکار کفایت می‌کند. همین که برای بهتر شدن تمرین کنیم، داشته‌ها و ارزش‌های خودمان را با دیگران مقایسه نکنیم و نسبت به خود و ارزش‌هایمان آگاه شویم. اگر منصوره‌ای که امروز دیدم در زمان بیماری، عزت نفس کافی داشت با هر نمی‌توانی، ناتوان نمی‌شد و با تکیه بر نقاط مثبت وجودش، بیماریش را نادیده می‌گرفت.

نه تنها در بیماری‌ها بلکه بسیاری از افراد بدون داشتن بیماری و به دلیل نداشتن حس ارزشمندی افسرده و دچار سایر اختلالات روانی می‌شوند. آدم‌ها تا زمانیکه حس ارزشمندی در درونشان بجوشد، پر قدرت کار می‌کنند بی آنکه حس پیری به آنها دست دهد، بی آنکه مریضی‌های گوناگون آنها را از پا بی‌اندازد و … .

امیدوارم با مطالعه این مقاله تا حدودی نسبت به افزایش عزت نفس شما اثرگذار بوده باشیم. هدف تیم و کادر آموزشی بهارمن افزایش بهبود فردی جامعه است. امیدواریم که حتی ذره‌ای به هدف خود رسیده باشیم.