5 سبک مدیریت تعارض
مهارت مدیریت تعارض به ما کمک میکند تا نحوه برخورد با اختلافنظرها در کار تیمی و یا در تعامل با آدمهای مختلف را یاد بگیریم. روشهای حل تعارض در سازمان و یا مذاکره بسیار اهمیت دارد. دانستن سبکهای مدیریت تعارض و نحوه انتخاب بهترین روش را در این مقاله یاد میگیرید و میتوانید به عنوان یک مدیر شایسته و یا همکار منعطف و با درایت شناخته شوید.
در این مطلب به سؤالات زیر پاسخ خواهیم داد:
- مدیریت تعارض یعنی چه؟
- سبکهای مدیریت تعارض چیست؟
- چگونه روش رقابتی در حل تعارض عمل میکند؟
- کلید مدیریت تعارض چیست؟
ادراک چیست؟؟
ادراک به فرایندی اشاره دارد که در آن اطلاعات و ورودیهای حسی را دریافت و تفسیر میکنیم تا درک و فهمی از جهان پیرامونمان بدست آوریم. این فرایند شامل پردازش حسی، ترکیب اطلاعات، تفسیر آنها و ساختن نقشههای شناختی است که ما را قادر میسازد واقعیتها، اشیاء، رویدادها و وضعیتها را درک کنیم.
ادراک ما را قادر میسازد با استفاده از حواس مختلف خود، اطلاعاتی را درباره صداها، بوها، طعمها، تماسها و دیدهها به دست آوریم. این اطلاعات سپس توسط مغز تجزیه و تحلیل میشوند تا ما بتوانیم به درکی از جهان بیرونی خود برسیم.
ادراک به مواردی اشاره میکند که در اطرافمان رخ میدهد و درکی از آنها پیدا میکنیم. این شامل تشخیص چهرهها، شناخت الگوها، درک فضا و زمان، تفسیر عواطف دیگران و موارد دیگر است.
به طور کلی، ادراک فرایندی است که به ما امکان میدهد اطلاعات حسی را دریافت کرده، آنها را تفسیر کرده و درکی از جهان پیرامون خود پیدا کنیم. این فرایند بنیادی برای برقراری ارتباط با دیگران، یادگیری، تصمیمگیری و عملکرد صحیح در جهان است.
ارزش های زندگی
ارزشهای زندگی مجموعهای از مفاهیم، اصول و ایدهها هستند که هدفمندی و جهتبخشی به زندگی انسانها میدهند. این ارزشها براساس باورها، اعتقادات، فرهنگ و تجربههای هر فرد شکل میگیرند. ارزشهای زندگی به ما کمک میکنند راهبردی برای انتخابها، تصمیمات و رفتارهایمان در زندگی داشته باشیم.
برخی از ارزشهای زندگی عبارتند از:
1. عدالت: به دنبال ایجاد برابری، عدالت و انصاف در روابط و ساختارهای اجتماعی هستیم.
2. آزادی: ارزشی که به حریم شخصی، آزادی عمل و انتخاب، و حقوق اساسی افراد توجه میکند.
3. همدلی: ارزشی که به ارتباط و همکاری با دیگران، مراقبت و حمایت از همدیگر و رشد و توسعه جمعیت تأکید میکند.
4. عشق و احترام: به خانواده، دوستان، جامعه و خودمان عشق، احترام و توجه نشان میدهیم.
5. برداشتن از زندگی: ارزشی که به شادی، لذتبردن از لحظات و توسعه شخصی میپردازد.
6. صداقت و امانت: به اصول و الزامات اخلاقی، راستگویی، صداقت و حفظ قول پایبند هستیم.
7. آموزش و یادگیری: به جستجوی دانش، یادگیری مداوم و توسعه شخصی اهمیت میدهیم.
8. مسئولیت: به عهدهداری از عواقب تصمیمات و رفتارهای خود، مسئولیت پذیری و تعهد به اجرای وظایف اجتماعی عمل میکنیم.
ارزش های زندگی
اهداف و خواستهها نقاطی هستند که ما در زندگی به دنبال آنها هستیم. آنها به ما هدفمندی، روحیه و انگیزه میدهند و ما را به سمت رسیدن به چیزهایی که میخواهیم هدایت میکنند.
اهداف میتوانند مربوط به زمینههای مختلف زندگی مان مثل تحصیل، شغل، روابط شخصی، سلامتی، خلاقیت و غیره باشند. ممکن است اهداف ما به دست آوردن موفقیت، رسیدن به رضایت شخصی، بهبود کیفیت زندگی، خدمت به جامعه یا رشد و توسعه شخصی مرتبط باشد.
خواستهها نیز نیازها، آرزوها و تمایلاتی هستند که درون ما وجود دارند و ما به دنبال برآورده کردن آنها هستیم. این خواستهها ممکن است شامل مواردی مانند عشق، احترام، خوشبختی، ثروت، آزادی، رفاه و آرامش باشند.
اهداف و خواستهها به ما راهنمایی میکنند و به ما امکان میدهند تا از زندگی بهتری لذت ببریم و رشد و توسعه کنیم. آنها میتوانند به ما انگیزه و پشتیبانی در مسیر پیشروی و دستیابی به خواستهها و اهدافمان بدهند.
برای مشاهده دوره های رایگان استاد امیرحسین حامدی کلیک کنید.
مدیریت تعارض چیست؟
مدیریت تعارض یک اصطلاح جامع برای نحوه شناسایی و مدیریت منصفانه و کارآمد تعارضات است. هدف به حداقل رساندن اثرات منفی احتمالی است که میتواند از اختلاف نظرها ناشی شود و شانس یک نتیجه مثبت را افزایش دهد.
مدیریت تعارض و فنون مذاکره
از آنجایی که درگیری در یک کسب و کار بخشی طبیعی از محل کار است، مهم است که افرادی وجود داشته باشند که تعارضها را درک کنند و بدانند چگونه آنها را حل کنند. این موضوع در بازار امروز بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
همه در تلاش هستند تا نشان دهند که چقدر برای شرکتی که در آن کار میکنند ارزشمند هستند و گاهی اوقات این امر میتواند منجر به اختلاف با سایر اعضای تیم شود. بهارمن مطالعه مقاله «تکنیک های فن بیان در مذاکره» را به شما پیشنهاد میکند.
اگرچه دلایل زیادی برای مخالفت افراد وجود دارد، بسیاری از درگیریها حول موضوعهای زیر میچرخد:
- ارزشهای شخصی (واقعی یا درک شده)
- ادراکات
- اهداف متضاد
- دینامیک قدرت
- سبک ارتباطی
سبکهای مدیریت تعارض
در خانه یا محل کار، اختلاف نظرها میتواند ناخوشایند باشد و نکته مهم این است که هر تعارض و اختلاف نظری یک پاسخ یکسان و ثابت ندارد. باید سبکهای مدیریت تعارض را یاد بگیرید و در موقعیتها کناسب ترینش را انتخاب کنید تا بهتر بتواندی هر زمان که اختلافی ایجاد میشود، پاسخ سازنده و مناسب بدهید. از این رویکردها پنج حالت یا سبک مدیریت تعارض ناشی میشود:
روش اول: سازگار
شیوه سازگاری (Accommodating) مدیریت تعارض در همکاری زیاد است اما در قاطعیت پایین است. هنگامی که از این سبک استفاده میکنید، با قربانی کردن نیازها و خواستههای خود به خاطر خواستههای طرف مقابل، اختلاف را حل میکنید.
این سبک مدیریتی ممکن است برای کار شما مفید باشد، زمانی که درگیریها بی اهمیت هستند و شما باید به سرعت ادامه دهید. در خانه، این سبک زمانی کار میکند که رابطه شما با شریک زندگی یا فرزندتان مهمتر از درست بودن باشد.
مزایا: اختلافات کوچک را میتوان به سرعت و به راحتی و با حداقل تلاش حل کرد. مدیران میتوانند به عنوان فردی سازگار شهرت پیدا کنند و کارمندان میدانند که میتوانند نظر خود را در مورد مشکلات بدون تلافی بیان کنند.
معایب: مدیران ممکن است ضعیف به نظر برسند، اگر اغلب تصمیمات و دستورالعملهایی که به کارمند خود اعلام کرده اند را کنار بگذارند. استفاده از این تکنیک برای مسائل بزرگتر یا مهمتر هیچ مشکلی را به طور معناداری حل نمیکند و باید از آن اجتناب شود.
روش دوم: اجتناب
هنگام روش مدیریت تعارض اجتناب (Avoiding)، سعی میکنید از یک درگیری طفره بروید یا آن را دور بزنید. این سبک از مدیریت تعارضات دارای قاطعیت و همکاری کم است. اجتناب برای رسیدگی به اکثر اختلافات بی فایده است زیرا ممکن است باعث شود طرف مقابل احساس کند که برای شما مهم نیست و نسبت به مسائل او بی توجه هستید. همچنین، در صورت حل نشدن، برخی درگیریها ادامه دار و بعدتر بسیار دردسرساز میشوند.
با این حال، سبک مدیریت اجتنابی در برخی شرایطی مفید است و جواب میدهد:
- برای فکر کردن به اختلاف نظر به زمان نیاز دارید.
- شما ابتدا مشکلات مهمتری و حساستری دارید که باید با آنها مقابله کنید.
- خطرات رویارویی با یک مشکل بیشتر از فواید آن است.
مزایا: دادن زمان به افراد برای آرام شدن میتواند تعداد شگفت انگیزی از مسائل را حل کند. زمان و مکان میتواند فرصت تفکر و کسب آرامش مورد نیاز را به افراد درگیر بدهد و برخی مسائل خود به خود حل میشوند. مدیران نشان میدهند که به کارمندان اعتماد دارند تا مانند بزرگسالان رفتار کنند و مسائل را حل کنند.
معایب: اگر در موقعیتهای نامناسب استفاده شود، این تکنیک درگیری را بدتر میکند. اگر مدیران بیش از حد از اجتناب استفاده کنند، ممکن است ناتوان به نظر برسند، زیرا کارمندان فکر میکنند که قادر به رسیدگی به اختلافات نیستند.
بهارمن مطالعه مقاله «آموزش سازمانی» را به شما پیشنهاد میکند.
روش سوم: همکاری
همکاری (Collaborating)، یک سبک مدیریت تعارض مشارکتی است که نیازمند سطح بالایی از همکاری همه طرفهای درگیری است. افراد در یک اختلاف دور هم جمع میشوند تا راه حلی محترمانه بیابند که به نفع همه باشد. اگر زمان زیادی داشته باشید و در همان سطح قدرت با سایر طرفهای درگیر باشید، همکاری بهترعمل میکند. اگر نه، بهتر است سبک دیگری را انتخاب کنید.
مزایا: مسائل را میتوان با گفتگو حل کرد و طرفین درگیری درک بیشتری در مورد دیدگاه طرف مقابل خواهند داشت. مدیرانی که از این تاکتیک استفاده میکنند به عنوان تسهیل کننده توافق تلقی میشوند. برای اجرایی کردن این سبک پیشنهاد میکنیم مقاله «مدیریت خشم» را مطالعه کنید.
معایب: هیچ کس کاملاً خوشحال جلسه را ترک نمیکند. در برخی موارد، یک طرف ممکن است احساس کند که بیش از حد فداکاری کرده است و تمایلی به ادامه همکاری در آینده ندارد.
روش چهارم: رقابت
هنگامی که از سبک مدیریت تعارض رقابتی(Competing) استفاده میکنید که گاهی اوقات “اجبار” نامیده میشود، نیازها و خواستههای خود را بر خواستههای دیگران ترجیح میدهید. این سبک از نظر قاطعیت بالا و در همکاری کم است. به عبارت دیگر، برعکس سازگاری است. در حالی که ممکن است فکر کنید این سبک هرگز قابل قبول نخواهد بود، گاهی اوقات زمانی که شما در موقعیت بالاتری نسبت به سایر طرفها قرار دارید و نیاز به حل سریع اختلاف دارید، مورد نیاز است.
مزایا: مدیرانی که از این سبک استفاده میکنند نشان میدهند که قوی هستند و از اصول خود کوتاه نمیآیند. اختلافات به سرعت حل میشود، زیرا جایی برای هیچ گونه اختلاف و بحثی وجود ندارد.
معایب: مدیرانی که از این سبک استفاده میکنند، غیرمنطقی و مستبد به نظر میرسند. رسیدگی به تعارضات از طریق سرکوب هر گونه مخالفت منجر به کارکنان شاد و خلاق نمیشود و در بیشتر موارد منجر به یافتن بهترین راه حلها نمیشود.
روش پنجم: سازش
روش سازش (Compromising) به قاطعیت و همکاری معتدل همه طرفهای درگیر نیاز دارد. با این روش ندیریت تعارض، هرکس چیزی را که میخواهد یا نیاز دارد، به دست میآورد. این سبک از مدیریت تعارض زمانی که زمان محدود است به خوبی جواب میدهد. به دلیل محدودیتهای زمانی، سازش همیشه به اندازه همکاری خلاقانه نیست و ممکن است برخی از طرفین کمتر از دیگران راضی باشند.
مزایا: همه خوشحال میروند. راه حلی که در واقع مشکلات تعارض را حل کند پیدا میشود و مدیری که این تاکتیک را اجرا میکند ماهر دیده میشود.
معایب: این سبک از مدیریت تعارض زمان بر است. مهلتها یا تولید ممکن است در حین یافتن راهحلها به تأخیر بیفتد، که بسته به طرفهای درگیر ممکن است زمان زیادی طول بکشد و میتواند منجر به ضرر شود.
کلید مدیریت تعارض
کلید مدیریت موفق تعارض، انتخاب سبک مناسب برای هر موقعیت است. به عنوان مثال، ممکن است استفاده از اجتناب یا سازگاری برای مقابله با مسائل جزئی منطقی باشد، در حالی که اختلافات انتقادی ممکن است نیاز به رویکرد قاطعانهتری داشته باشد، مانند سبک مدیریت تعارض رقابتی. وقتی میپرسید کدام روش مدیریت تعارض را انتخاب کنید، سؤالات زیر را از خود بپرسید:
- نیازها و خواستههای شما چقدر مهم هستند؟
- اگر نیازها و خواستههای شما برآورده نشود چه اتفاقی میافتد؟
- چقدر برای شخص/افرادی که درگیر هستند ارزش قائل هستید؟
- چقدر برای موضوع درگیر ارزش قائل هستید؟
- آیا به عواقب استفاده از سبکهای مختلف فکر کرده اید؟
- آیا در حال حاضر وقت و انرژی برای رسیدگی به وضعیت دارید؟
پاسخ به این سوالات میتواند به شما کمک کند تا بر اساس آنچه در مورد سبکهای مختلف مدیریت تعارض آموختهاید تصمیم بگیرید که در یک موقعیت خاص کدام استراتژی و سبک را انتخاب کنید. بهارمن پیشنهاد میدهد مقاله «مدیریت و درمان استرس» را بخوانید.
سخن پایانی مدیریت تعارض
روشهای های مختلف در مواجه با انواع تعارض را برای شما با عنوان سبکهای مدیریت تعارض توضیح دادیم. مدیریت یعنی انتخاب و اجرای روش مناسب در شرایط تعارض و اختلاف نظرها. مدیریت تعارض و فنون مذاکره را هر مدیری باید یاد بگیرد. اگر دوست دارید درباره روش های مذاکره بیشتر بدانید، مقاله «رفتارهای منفی و اشتباه در مذاکره» را مطالعه کنید. شاد و موفق باشید.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
1 نظر
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
هدف مدیریت تعارض به حداقل رساندن اثرات منفی احتمالی است که میتواند از اختلاف نظرها ناشی شود و شانس یک نتیجه مثبت را افزایش دهد.
سبکهای مدیریت تعارض
سازگار
اجتناب
همکاری
رقابت
سازش