یادگیری و مطالعه بدون فراموشی

برای همه ما پیش آمده است که مطالب مهمی که مطالعه کرده‌ایم و یا یادگرفتیم را در زمانیکه بدان احتیاج مبرم داریم، فراموش کنیم. مثلا زمان پاسخ‌گویی به سوالات امتحان، آزمون، یا زمان سخنرانی یا مصاحبه استخدامی، صحبت با دوست و هزاران مورد دیگری که همه ما تجربه آن را داشته‌ایم. به دلیل اهمیتی که این موضوع دارد، در این مقاله قصد داریم به یادگیری و مطالعه بدون فراموشی بپردازیم و من به شما یک قول بزرگ و فوق‌العاده می‌دهم.

اگر دانش‌آموز هستید یا به زودی آزمون مهمی مثل کنکور دارید، کاغذ و خودکار را بردارید و اطلاعات پادکست پایین را از امیرحسین حامدی خلاصه نویسی کنید.

عملگرایی و مطالعه بدون فراموشی

اگر به اطّلاعاتی که در پایان این بخش یاد می‌گیرید، عمل کنید و نظمی که گفته می‌شود را جدی بگیرید، می‌توانید نتیجه‌ی دلخواه‌تان را در هر جایی که نیاز دارید، به دست آورید. در این مقاله متوجّه می‌شویم که یادآوری مهم‌تر از یادگیری است. هم‌چنین متوجّه می‌شوید که چگونه اطّلاعاتی که یاد می‌گیریم را در حافظه‌ی خود به‌صورت همیشگی نگه داریم.

در پایان این مقاله باید به سوالات زیر پاسخ دهید

• چگونه می‌توانیم اطّلاعات را از حافظه‌ی کوتاه‌مدّت به حافظه‌ی‌ بلند‌مدّت انتقال دهیم؟
• راه‌های درمان فراموشی چیست؟
• انواع حافظه انسان چیست و هرکدام به چه صورتی عمل می‌کند؟
• چطور مطالعه بدون فراموشی داشته باشیم؟
• منحنی فراموشی چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟
• راه‌‌های آرامش در زندگی چیست؟

همه‌ ما از نعمت فراموشی برخوردار هستیم. بله درست متوجّه شدید نعمت فراموشی! همان‌طور که سیستم گوارشی ما بخشی از غذایی که می‌خوریم را دفع می‌کند، مغز ما هم برای سالم ماندن خود بسیاری از اطّلاعات را فراموش می‌کند و این کار را برای این‌که سالم‌تر بماند، انجام می‌دهد؛ یعنی فراموشی باعث می‌شود ما حافظه‌ی بهتری داشته باشیم. اجازه دهید با یک مثال نعمت فراموشی را توضیح دهم.

علت فراموشی کتاب ها و آموزش‌ها

خودتان را در نظر بگیرید، صبح که از خواب بیدار می‌شوید تمام اتّفاقات از کودکی تا به الآن در مغز شما مرور می‌شود. فرض کنید تمام اتّفاقات خوب و بد به‌صورت کامل در مغزتان مرور می‌شود. حرف‌های معلّمان، دوستان، پدر و مادر، کار‌هایی که کردید، رفتار‌هایی که با شما انجام شده، همه و همه در مغزتان تداعی می‌شود. فکر می‌کنید با این روش مغز، چه مدّت زنده بودید؟

نعمت فراموشی هدیه‌ی بزرگی است که خدا به ما داده است و انسان از نسیان می‌آید و نسیان یعنی فراموش کننده. پس فراموشی امری طبیعی است؛ بنابراین اصلاً نگران فراموشی نباشید و مغزتان را دوست داشته باشید و به او عشق بورزید تا عملکرد بهتری داشته باشد. خبر خوب این است که ما قرار است یادگیری بدون فراموشی را یاد بگیریم. همچنین هرکسی در زندگی باید با روش و سبک یادگیری آشنا شود، برای آشنایی بیشتر میتوانید به مقاله انواع سبک یادگیری مراجعه کنید.

چگونه اطّلاعات مهم را فراموش نکنیم؟

تا اینجا متوجّه شدیم که فراموشی اطّلاعات خوب است؛ امّا چکار کنیم که اطّلاعات مهم را فراموش نکنیم؟ ما با مرور کردن به مغز خود فرمان می‌دهیم که این اطّلاعات مهم هستند؛ بنابراین مغز اطّلاعاتی که مرور می‌شود را مهم می‌داند و فراموشی کمتری اتّفاق می‌افتد.

یک نکته‌ی مهم برای فراموشی خاطرات

اگر اتّفاقات تلخ زندگی را بیشتر در مغزمان مرور کنیم، باعث می‌شود که در ذهن ما بیشتر باقی بماند. خیلی از ما به وقایع تلخ زندگی‌مان بیش‌ازحد فکر می‌کنیم و این باعث می‌شود که آن خاطرات در ذهن ما بیشتر باقی بماند و ما را بیشتر ناراحت کند. باید یاد بگیریم که در این زمان‌ها به افکاری دیگر فکر کنیم یا سرمان را به کار‌های دیگر مشغول کنیم. ازاین‌جهت مراقب افکاری که در ذهن شما می‌آیند باشید.

انواع حافظه

ما انسان‌ها سه نوع حافظه داریم:

• حافظه‌ی حسّی
• حافظه‌ی کوتاه‌مدّت
• حافظه‌ی بلندمدّت

برای اینکه مطالعه و یادگیری بدون فراموشی داشته باشیم نیاز است که با انواع حافظه انسان آشنا شویم. در ادامه به‌اختصار، هرکدام از حافظه‌ها را توضیح می‌دهیم.

حافظه‌ی حسّی

اوّلین حافظه‌ی ما انسان‌ها، حافظه‌ی حسّی است. این حافظه، تمامی اطّلاعات را از حواس پنج‌گانه دریافت می‌کند. جالب است بدانید مغز به‌صورت اتوماتیک بیش از 80 درصد این اطّلاعات را فیلتر می‌کند.

همین الآن‌ که شما دارید این کتاب را می‌خوانید صدا‌هایی به گوشتان می‌رسد. صداهایی مثل جریان هوا، یخچال و…
لطفاً چند ثانیه به‌تمامی صدا‌هایی که به گوشتان می‌رسد، دقّت کنید. اکثر این اطّلاعات توسّط مغز فیلتر می‌شود. مغز شما چه چیزهایی را فیلتر می‌کند.
وزن شما روی زمین، وزن موها، فشاری که لباس‌هایتان به شما وارد می‌کند، طعم غذاهایی که می‌خورید، صداهای محیط بعد از چند ثانیه، بوهایی که در محیط هستند، خیلی از اجسامی که می‌بینم و هزاران مورد دیگر را مغزتان فیلتر می‌کند.

اطلاعات در حافظه حسی

حافظه‌ی حسّی بی‌نهایت فضا دارد و همه‌ی اطّلاعات را می‌تواند در خود جا دهد؛ امّا تمامی اطّلاعات به‌طور میانگین فقط برای 3 ثانیه در مغز شما باقی می‌ماند.

شما در نظر بگیرید در حال رانندگی هستید، تمامی درخت‌ها، فروشگاه‌ها، تمامی خیابان، تبلیغات و تابلوها را می‌بیند. تمامی این اطّلاعات وارد حافظه‌ی حسّی شما می‌شود.

همین الآن که دارید این کتاب را می‌خوانید؛ تمامی کلمات وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت شما می‌شود و مفهوم آن وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت می‌شود؛ یعنی شما نمی‌توانید بگویید که در خط بالا از چه کلماتی استفاده شد؛ امّا مفهوم و اطّلاعات آن در حافظه‌ی کوتاه‌مدّت شما قرار گرفته است. سعی کنید از همین الان خواندن بدون فراموشی را درک کنید.

حافظه‌ی کوتاه‌مدّت

حال اگر به اطّلاعات حسّی دقّت کنیم که وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت می‌شود. اجازه دهید مثال بالا را ادامه دهم. همین مقاله‌ای که دارید مطالعه می‌کنید. شما درواقع دارید به متن این کتاب دقّت می‌کنید؛ بنابراین اطّلاعات از حافظه‌ی حسّی شما وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت شما می‌شود.

اگر به حرف‌های کسی دقت کنید، وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت شما می‌شود. شما به هر چیزی که مهم باشد، دقّت می‌کنید و بنابراین می‌توانید اطّلاعات را وارد حافظه‌ی کوتاه‌مدّت خود کنید.

زندگی در زمان حال

پس لطفاً اگر می‌خواهید در زمان حال زندگی کنید به طبیعت و مواردی که در کنار شما هستند، بیشتر دقّت کنید. تمام نگرانی‌ها را برای چند ثانیه رها کنید و از زندگی لذّت ببرید.

اطّلاعات در حافظه‌ی کوتاه‌مدّت به‌طور میانگین در مغز شما فقط 15 ثانیه باقی می‌ماند و بعد از 15 ثانیه اکثر آن‌ها فراموش می‌شود. ما با مرور کردن می‌توانیم اطّلاعات را وارد حافظه‌ی بلند‌مدّت کنیم.

حافظه‌ی بلند‌مدّت

مغز ما به‌صورت اتوماتیک وقتی هر کاری را انجام می‌دهیم، بخشی از اطّلاعات را در ذهن خود مرور می‌کند و همین باعث می‌شود مقداری از اطّلاعات به‌صورت اتوماتیک وارد حافظه‌‌ی بلند‌مدت شما شود. شاید برایتان جالب باشد، مغز ما حتّی زمانی که خواب هستیم؛ اطّلاعات را مرور و دسته‌بندی می‌کند.

امّا با اطّلاعاتی که سریع در حافظه‌ی حسّی و کوتاه‌مدّت فراموش شدند چکار می‌توانیم انجام دهیم تا آن اطّلاعات را فراموش نکنیم؟ با رفتاری بسیار ساده می‌توانیم اطّلاعات را از حافظه‌ی کوتاه‌مدّت به حافظه‌ی بلند‌مدّت انتقال دهیم.
چطور بدون فراموشی با سرعت بیشتری بخوانیم؟ برای مشاهده پاسخ این سوال مقاله زیر را حتما بخوانید. با مرور کردن مطالب مهم می‌توانیم تمامی اطّلاعات را در حافظه‌ی بلند‌مدّت خود نگهداری کنیم. برای رسیدن به مطالعه بدون فراموشی به نمودار پایین دقت ویژه داشته باشید.

این نمودار منحنی فراموشی ابینگ‌هاوس است که مشاهده می‌کنید.

نحوه مرور کردن

طبق این نمودار اگر شما هر مطلبی، هر آموزشی یا هر کتابی را به فرض محال، به‌طور 100 درصد متوجّه شده باشید، 20 دقیقه‌ی بعد فقط 58 درصد را در حافظه‌ی خود دارید.

همین اطّلاعات بعد از یک روز یعنی 24 ساعت به 33 درصد می‌رسد و شما 67‌درصد را فراموش کرده‌اید.

بعد از 24 ساعت اوّل تا 31 روز بعد فقط 12‌درصد را فراموش می‌کنید. این یعنی بیشترین بازه‌ی فراموشی روزهای اوّل صورت می‌گیرد؛ بنابراین مرور در روزهای اوّل خیلی مهم است و ما با مرور کردن اجازه‌ی فراموشی را به اطّلاعات نمی‌دهیم.

در این مقاله از بهارمن شما اصولی‌ترین تکنیک‌های یادگیری و مطالعه بدون فراموشی را یاد می‌گیرید و من به شما یک قول بزرگ و فوق‌العاده می‌دهم. به شما قول می‌دهم اگر تکنیک را رعایت کنید؛ به‌خوبی می‌توانید نتایج فوق‌العاده‌ای در امتحانات و آزمون‌های خود بگیرید. نتایج این تکنیک برای من و کسانی که آن را اجرا کردند بسیار شگفت‌انگیز بوده است.

چگونه مرور کنیم؟

شما محتوای مهمّی که یاد گرفتید را قبل از 24 ساعت حتماً مرور کنید. هم‌چنین 2 روز بعد، ۴ روز بعد، 8 روز بعد، ۱۶، ۳۲ و 64 روز بعد حتماً باید مرور کنید.

هر دو ماه یک‌بار نیاز است که اطّلاعات را مرور کنیم. نکته‌ی مهم این است که مرور برای قبل از فراموشی هست و زمانی که فراموش کنیم باید از اوّل شروع به یادگیری کنیم؛ یعنی تمام زمان و انرژی که برای یادگیری گذاشته بودیم، نابود می‌شود.

در نمودار بالا میزان فراموشی شما نشان داده می‌شود و خط‌های عمودی نشانگر مرور ما هستند. زمانی که اطّلاعات دارد فراموش می‌شود با مرور کردن می‌توانیم به‌شدت از فراموشی جلوگیری کنیم.

برای اینکه یادگیری و مطالعه بدون فراموشی داشته باشید و یادگیری خودتان را تا پنج برابر بیشتر کنید و بتوانید ده‌برابر سرعت مرور خود را افزایش دهید، مقاله زیر را حتما بخوانید.

رسم نقشه ذهنی (MIND MAP)

راندمان مرور

ترم اوّل دانشگاه که در شهر اصفهان تحصیل می‌کردم یک هم خوابگاهی خوبی به اسم محمّد داشتم. محمّد در تمام کلاس‌هایی که شرکت می‌کرد به‌صورت چک‌نویس، جزوه‌نویسی محتوا را انجام می‌داد و زمانی که به خوابگاه می‌آمد، تمام چک‌نویس‌های خود را متناسب با سلیقه‌ای که داشت پاک‌نویس می‌کرد.

همین کار باعث مرور کردن محتوایی می‌شد که در کلاس‌های خود یاد گرفته بود. نمرات و نتایج او همیشه خوب بود. راز موفّقیّت او در نتایجی که می‌گرفت این بود که قبل از اینکه محتوا را فراموش کند در همان 24 ساعت اوّل جزوه‌ی خود را پاک‌نویس می‌کرد.

من به شما نمی‌گویم که جزوه‌نویسی‌های شما به‌صورت چک‌نویس باشد. من به شما توصیه می‌کنم برای اینکه نتایج فوق‌‌العاده‌ای بگیرید محتوایی که یاد گرفتید را مرور کنید.

مرور کردن زمان زیادی از ما نمی‌گیرد و متوجه شدیم که یادآوری مهم‌تر از یادگیری است. متأسّفانه ما فقط به دنبال نکات جدید برای یادگیری هستیم. توصیه می‌کنم برای اینکه اطلاعات آموزش‌ها و کتاب های خود را فراموش نکنید، آموزه‌های قبلی خود را با مرور و تمرین به زندگی خود اضافه کنید.

نتیجه‌گیری از مقاله یادگیری و مطالعه بدون فراموشی

در این مقاله متوجّه شدیم انسان فراموش‌کار است و فراموشی نعمت بزرگی است که خدا به ما داده است و برای این‌که اطّلاعات مهم را فراموش نکنیم، باید مرور کنیم.

یاد گرفتیم که سه نوع حافظه داریم و برای اینکه بتوانیم اطّلاعات را از حافظه‌ی کوتاه‌مدّت به حافظه‌ی بلندمدّت انتقال بدهیم باید مرور کنیم؛ و این مرورها باید به‌صورت منظّم و به ترتیب 24 ساعت اوّل،2 روز، 4، 8، 16، 32 و 64 روز بعد تکرار ‌کنیم. هم‌چنین سعی ‌کنیم هر 64 روز یک‌بار اطّلاعات را مرور کنیم.

یک یادگیرنده‌ی حرفه‌ای می‌داند که حتّی اگر از زبان مادری خود استفاده نکند، بعد از چند ماه فراموش می‌کند؛ بنابراین به‌خوبی از قدرت مرور آگاه است و سعی می‌کند برای خود یک دفترچه‌ی مرور داشته باشد تا تمامی زمان‌ها، مرورهای هر آموزشی را در آن، یادداشت کند. او با نقشه‌ی ذهنی می‌تواند سرعت مرور خود را تا ده برابر بیشتر کند؛ بنابراین از مرور مطالبی که یاد می‌گیرد هیچ هراسی ندارد.

حرف پایانی مطلب یادگیری و مطالعه و بدون فراموشی

همانطور که می‌دانید زمان برای ما بسیار ارزشمند است، پس اگر زمانی برای مطالعه و یادگیری می‌گذاریم، چرا باید آن را فراموش کنیم؟ در این مطلب شما روش یادگیری بدون فراموشی در 8 مرحله دانشگاه هاروارد را یاد گرفتید. اگر دانش آموزش هستید، آموزش درس خواندن بدون فراموشی را، فراموش نکنید. عملگرایی مهم‌ترین مطلب مطالعه بدون فراموشی این مقاله هست. در سایت بهارمن میتوانید تندخوانی بدون فراموشی را هم یاد بگیرید. شاد و سلامت و ثروتمند باشید.